Choroba organiczna jest terminem używanym do opisania dowolnego stanu zdrowia, w którym występuje obserwowalny i mierzalny proces chorobowy, taki jak zapalenie lub uszkodzenie tkanki. Choroba organiczna to taka, którą można zwalidować i określić ilościowo za pomocą standardowych środków biologicznych znanych jako biomarkery. W przeciwieństwie do nieorganicznego (funkcjonalnego) zaburzenia, choroba organiczna to taka, w której występują wykrywalne zmiany fizyczne lub biochemiczne w komórkach, tkankach lub narządach organizmu.
W przeciwieństwie do tego, choroba nieorganiczna przejawia się objawami, ale których proces chorobowy jest albo nieznany, albo niemożliwy do zmierzenia za pomocą obecnych naukowych metod.
Przykłady chorób organicznych
Termin
choroby organiczne jest klasyfikacją parasolową dla wielu różnych rodzajów chorób. Mogą być zlokalizowane (co oznacza, że wpływają na określoną część ciała) lub układowe (wpływające na układy wielu narządów). Mogą być dziedziczone lub powodowane przez siły zewnętrzne lub środowiskowe. Niektóre choroby organiczne są przenoszalne, przekazywane z jednej osoby na drugą, podczas gdy inne są niezbywalne. Niektóre z szerszych kategorii i typów chorób organicznych obejmują:
Choroby autoimmunologiczne, w których układ odpornościowy organizmu atakuje własne komórki i tkanki, takie jak:
- cukrzyca typu 1
- stwardnienie rozsiane (MS)
- reumatoidalne zapalenie stawów
- toczeń
- łuszczyca
- Rak, w którym nieprawidłowe komórki rozmnażają się niezaznaczone i przejmują zdrowe komórki, takie jak:
- Choroba zwyrodnieniowa stawów
- Zapalenie miednicy mniejszej (PID)
- Wirusowe zapalenie opon mózgowych
- Miażdżyca tętnic
- Fibromyalgia
- Choroby zakaźne, w których między ludźmi przenoszone są bakterie, wirusy, grzyby, pasożyty lub inne drobnoustroje, takie jak:
Choroba nieorganiczna jest zazwyczaj określana jako funkcjonalna, co oznacza, że istnieje są objawami choroby, ale nie ma wyraźnych środków, dzięki którym można postawić diagnozę. W przeszłości zaburzenia czynnościowe były w dużej mierze uważane za psychosomatyczne. Dzisiaj zdajemy sobie sprawę, że wiele z tych warunków ma charakterystyczne cechy, które określają je niezależnie od stanu emocjonalnego osoby.
Świąd (swędzenie) jest jednym z takich objawów czynnościowych. Sam w sobie nie wiąże się ani ze zmianą fizyczną ani biochemiczną, ale pozostaje bardzo realnym i namacalnym doświadczeniem. To samo dotyczy zmęczenia, chronicznych bólów głowy lub bezsenności. Brak mierzalnych biomarkerów nie oznacza, że nie istnieją; po prostu mówi nam, że przyczyny są nieznane (idiopatyczne).
W przeszłości choroby takie jak epilepsja, migrena i choroba Alzheimera były kiedyś uważane za zaburzenia czynnościowe. Dziś tak już nie jest. Zamiast tego wiele zaburzeń czynnościowych jest dziś klasyfikowanych według ich profilu objawowego. Przykłady obejmują:
Zespół jelita drażliwego (IBS)
- Zespół przewlekłego zmęczenia (CFS)
- Fibromyalgia
- Ból stawów skroniowo-żuchwowy (TMJ)
- Zapalenie żołądkowo-przełykowe (GERD)
- Śródmiąższowe zapalenie pęcherza
- Objawy funkcjonalne a psychosomatyczne
Choroby psychiczne są również w dużej mierze uważane za funkcjonalne, ponieważ nie możemy łatwo zidentyfikować ich przyczyny. Należą do nich: depresja kliniczna, choroba afektywna dwubiegunowa, schizofrenia, zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD), zaburzenie obsesyjno-kompulsywne (OCD) i zespół stresu pourazowego (PTSD).
Jednak choroba psychiczna to nie to samo, co choroba psychosomatyczna. Objawy psychosomatyczne to te, które są oparte na stresach i napięciach codziennego życia. Są one napędzane przez stan psychiczny lub emocjonalny osoby i często objawiają się objawami bólu pleców, bólu głowy, zmęczenia, wysokiego ciśnienia krwi, niestrawności, duszności, zawrotów głowy i impotencji.
Objawy czynnościowe różnią się od objawów psychosomatycznych tym, że usunięcie stresu emocjonalnego może zmniejszyć nasilenie objawów, ale nie całkowicie je usunąć.
