Świnka, choroba wirusowa charakteryzująca się "policzkami wiewiórki", została po raz pierwszy opisana przez Hipokratesa ponad 2000 lat temu. Przed wprowadzeniem szczepionki przeciwko śwince (część szczepionki MMR) w 1967 r., Świnka była częstą przyczyną chorób dziecięcych. Chociaż liczba przypadków gwałtownie spadła z powodu powszechnego stosowania tej wysoce skutecznej szczepionki, nadal występują przypadki świnek, na przykład w epidemii w 2006 roku na Środkowym Zachodzie.
Nazwa: Paramyksowirus
Rodzaj drobnoustroju: Wirus RNA
W jaki sposób powoduje chorobę: Wirus świnki przechodzi przez górne drogi oddechowe i rozprzestrzenia się w organizmie poprzez układ limfatyczny (który krąży komórki i płyny układu odpornościowego). Wirus przenosi się do śliny i innych gruczołów i indukuje reakcję zapalną i obrzęk (gromadzenie się płynu), prowadząc do bolesnych, spuchniętych gruczołów ślinowych.
W jaki sposób się rozprzestrzenia: Świnka rozprzestrzenia się od osoby do osoby przez unoszące się w powietrzu krople i ślinę. Wirus może również przenosić się przez zanieczyszczone powierzchnie. Infekcja jest bardzo zaraźliwa, szczególnie dla ludzi, którzy nie mają odporności i może być rozprowadzana od 3 dni przed do 6 dni po pojawieniu się objawów. CDC zaleca izolowanie osób ze świnką przez 5 dni po pojawieniu się objawów.
Kto jest zagrożony? Każdy może dostać świnkę, ale dzieci w wieku od 5 do 14 lat są bardziej narażone na jej wystąpienie.
Objawy: Objawy pojawiają się zwykle około 16 do 18 dni po ekspozycji na zakażoną osobę.
Wczesne objawy świnki obejmują gorączkę, ból głowy, zmęczenie i brak apetytu na 1 do 2 dni. Klasycznym objawem świnki jest obecność bolesnych, wrażliwych i nabrzmiałych gruczołów ślinowych (znajdujących się w policzkach, poniżej linii szczęki), ale pojawia się tylko w około 30% do 40% przypadków. Te "policzki wiewiórki" zwykle ustępują po około tygodniu, a powrót do zdrowia zajmuje około 10 do 12 dni.
Jednak wirus może rozprzestrzenić się na inne tkanki, co prowadzi do poważniejszych powikłań (patrz "Komplikacje" poniżej).
Rozpoznanie: Świnka jest zazwyczaj diagnozowana na podstawie cech klasycznych, w tym zapalenia ślinianek przyusznych lub zapalenia gruczołów ślinowych i niespecyficznych objawów, takich jak gorączka, bóle ciała i słaby apetyt. Analiza próbek krwi może wykazywać nieprawidłowe wyniki, które obejmują niską liczbę białych krwinek i wysokie poziomy amylazy w surowicy. Jeśli wymagana jest dodatkowa diagnostyka laboratoryjna, metody te mogą obejmować wykrycie wirusa ze śliny lub moczu (przez hodowlę wirusową lub PCR) lub wykrycie przeciwciał przeciwko wirusowi.
Rokowanie: Większość ludzi wyzdrowieje w ciągu 10 do 12 dni i rozwinie odporność na całe życie przeciwko wirusowi świnki.
Leczenie: Nie ma szczególnych metod leczenia świnki. Gorączka może być leczona paracetamolem lub ibuprofenem, a opuchnięte węzły chłonne mogą być ukojone ciepłymi lub zimnymi paczkami. Unikaj kwaśnych lub kwaśnych pokarmów, które mogą pogłębić ból w gruczołach ślinowych.
Zapobieganie: Szczepionka MMR zawiera żywy, atenuowany wirus świnki. Szczepienia zaleca się w wieku 12-15 miesięcy i tuż przed wejściem do przedszkola. Dorośli urodzeni po 1956 roku, którzy nie zostali zaszczepieni lub nie mieli świnki powinni również zostać zaszczepieni.
Powikłania: Powikłania świnki zwiększają się wraz z wiekiem i mogą wynikać z infekcji różnych tkanek, prowadząc do stanu zapalnego. Te powikłania mogą obejmować zapalenie mózgu (zapalenie mózgu lub zapalenie opon mózgowych), jądro (zapalenie jąder), trzustkę (zapalenie trzustki), gruczoły sutkowe (zapalenie sutka), jajniki (zapalenie jajowodów), tarczycę (zapalenie tarczycy), serce (zapalenie mięśnia sercowego) i stawy (zapalenie stawów) . Komplikacje mogą również prowadzić do spontanicznych aborcji, trwałej głuchoty, a nawet śmierci.
