Półpasiec powstaje w wyniku reaktywacji wirusa ospy wietrznej, która po pierwszym zakażeniu powoduje ospę wietrzną, ale następnie przechodzi do "ukrywania się" w układzie nerwowym. Dlaczego wirus ponownie się pojawia, nie jest do końca zrozumiany, ale istnieją teorie.
Półpasiec występuje najczęściej u osób starszych, prawdopodobnie dlatego, że układ odpornościowy słabnie z wiekiem.
W rzeczywistości, skompromitowany układ odpornościowy jest w dużej mierze uważany za największy czynnik ryzyka dla półpaśca. Oznacza to, że nawet młodzi ludzie i dzieci z określonymi schorzeniami lub przyjmujący leki wpływające na odpowiedź immunologiczną mogą być narażeni na tę chorobę. Badacze uważają, że dla niektórych osób stres może odgrywać pewną rolę.
Półpasiec jest szczególnie nieprzyjemną chorobą. Powoduje bolesną i brzydką wysypkę skórną, a także potencjalne długotrwałe powikłania. Najczęstszy, stan znany jako neuralgia popółpaścowa (PHN), charakteryzuje się uczuciem pieczenia w miejscu, w którym pojawiła się wysypka gontowa. Dlatego ważne jest, aby zrozumieć, co powoduje ospę wietrzną, kto jest najbardziej zagrożony upadkiem z nią i jak się chronić, jeśli jesteś narażony.
Ponowna aktywacja wirusa ospy wietrznej
Po ustąpieniu ospy wietrznej objawy ustąpią, ale wirus ospy wietrznej, który spowodował tę chorobę, wycofuje się do komórek układu nerwowego, gdzie może przebywać przez dziesięciolecia bez powodowania problemów.
Po ponownym pojawieniu się wirusa, zazwyczaj reaktywuje się w skupiskach komórek nerwowych w obwodowym układzie nerwowym zwanym zwojem czuciowym. Zwoje, które najprawdopodobniej są nosicielami ospy wietrznej, występują w odcinku szyjnym, piersiowym i lędźwiowym kręgosłupa. Varicella często również wpływa na zwoje nerwu trójdzielnego, które zapewnia odczucie na twarzy.
Jak sama nazwa wskazuje, ta szczególna grupa nerwów ma trzy gałęzie. Ta związana z funkcją oka, gałąź okulistyczna, jest 20 razy bardziej prawdopodobna niż pozostałe dwa.
Część ciała związana z poszczególnymi komórkami nerwowymi, w których wirus się budzi, jest skoncentrowana, gdy objawy półpaśca – skrajny ból, nieestetyczna wysypka. Ponieważ układ nerwowy składa się z drzewiastych gałęzi nerwów, pęcherze będą podążać określoną ścieżką dotkniętych nerwów. Dlatego wysypka półpaśca często przypomina pokos pęcherzyków w bardzo specyficznym obszarze, zamiast rozprzestrzeniać się po całym ciele (jak w ospie wietrznej).
Najczęstsze przyczyny
To, co powoduje, że wirus ospy wietrznej reaktywuje się, nie jest do końca zrozumiałe. Wirus jest członkiem tej samej rodziny drobnoustrojów, które wywołują infekcje opryszczką, takie jak opryszczka narządów płciowych i opryszczka, które również pojawiają się i znikają, więc nie jest zaskakujące, że ospa wietrzna zachowuje się podobnie. Duża różnica polega na tym, że infekcje opryszczki mogą powtarzać się wielokrotnie, ale większość ludzi doświadcza tylko półpasiec. W każdym razie istnieją dwie główne przyczyny półpaśca:
Osłabiony układ odpornościowy
Istnieje wyraźny związek między półpaścem a osłabioną odpornością na zakażenie.
Mimo, że wirus ospy wietrznej nie atakuje organizmu po raz pierwszy, układ odpornościowy wciąż jest odpowiedzialny za trzymanie go w miejscu. To wtedy, gdy układ odpornościowy nie jest wystarczająco silny, aby to zrobić, wirus może skorzystać z okazji, by siać spustoszenie. Stawia to pewne grupy ludzi na większe ryzyko niż inne rozwijające się półpasiec, w tym te, które są:
- Wiek 50 lat i więcej. Wraz z wiekiem następuje naturalny spadek odporności komórkowej.
- Radzenie sobie z zakażeniem ludzkim wirusem niedoboru odporności (HIV). Chociaż większość osób, u których rozwinęło się półpasiec, zaraziła się infekcją, często zdarza się, że ktoś z wirusem HIV ma nawracające infekcje półpaśca.
- Mylą się z przewlekłą chorobą, taką jak rak (szczególnie białaczka lub chłoniak) lub cukrzyca
- Na leki, które hamują układ odpornościowy. Niektóre z nich obejmują układowe steroidy, takie jak prednizon, leki chemioterapeutyczne
- Przyjmowanie leków immunosupresyjnych z powodu przeszczepu narządów
Zwróć uwagę, że wiele z tych czynników ryzyka prawdopodobnie dotyczy również ludzi młodych, a nawet dzieci, tak samo jak osób starszych. Więc nawet jeśli półpasiec jest często uważany za chorobę w zaawansowanym wieku, nie zawsze tak jest.
Stres
Istnieje od dawna hipoteza, że przewlekły stres, a nawet pojedynczy epizod emocjonalnego stresu może spowodować uaktywnienie się uśpionego wirusa ospy wietrznej i doprowadzić do wybuchu półpaśca. Biorąc pod uwagę, że stres często wiąże się z dowolną liczbą zmian w zdrowiu, w tym z problemami żołądkowo-jelitowymi, migrenami i wypryskiem, pojęcie to wcale nie jest dalekosiężne.
W rzeczywistości istnieją dowody na poparcie tego. Na przykład, często cytowane badanie przeprowadzone w 1998 r. Z udziałem zdrowych dorosłych powyżej 60. roku życia wykazało, że ci, którzy mieli półpasiec byli ponad dwukrotnie bardziej narażeni na negatywne życie w ciągu sześciu miesięcy od wybuchu choroby. Zapytani o wydarzenia w ciągu ostatnich dwóch do trzech miesięcy, ci z tej samej grupy nie byli w stanie zgłaszać żadnych mniej lub bardziej negatywnych wydarzeń niż ich nietknięci odpowiednicy, sugerując, że postrzeganie niedawnego wydarzenia jako stresu, a nie samo wydarzenie, było związane ze zwiększoną liczbą półpaśca.
Nowsze badania w dużej mierze wspierają tę koncepcję. Niektórzy uważają, że ogólna percepcja stresu i umiejętność radzenia sobie z nim mogą przyczynić się do powstania czynników, które powodują idealną burzę w przypadku wybuchu półpaśca.
Badanie z 2003 r. Miało na celu ustalenie, czy Tai Chi, gdy jest stosowany jako narzędzie do redukcji stresu, ma wpływ na częstość występowania półpaśca u osób starszych. Chociaż naukowcy byli niewielcy, zdołali zgłosić, że 15-tygodniowy kurs Tai Chi, praktykowany przez 45 minut trzy razy w tygodniu, wiązał się ze zwiększeniem odporności komórkowej swoistej dla wirusa varicella.
Podczas gdy badacze nie byli w stanie skorelować tego z redukcją ryzyka półpaśca, badanie sugerowało, że sama praktyka zmniejszania stresu może przynosić korzystne zmiany fizjologiczne dorosłym zagrożonym chorobami związanymi ze stresem.
