Wspólny program ONZ w zakresie HIV / AIDS (bardziej znany jako UNAIDS) działa jako główny rzecznik, koordynator i osoba ułatwiająca działanie w celu zapewnienia bardziej jednolitej globalnej reakcji na HIV /AIDS.
Rozpoczęty w styczniu 1996 r. Uchwałą Rady Gospodarczej i Społecznej ONZ, podstawowym celem UNAIDS jest włączenie i integracja działań związanych z HIV / AIDS w oparciu o konsensus polityki i celów programowych poprzez partnerstwo międzynarodowych zainteresowanych stron.
UNAIDS nadzoruje skoordynowane stowarzyszenie organizacji Cosponsoring, w tym Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), Banku Światowego, Międzynarodowej Organizacji Pracy (ILO), Światowego Programu Żywnościowego (WFP) oraz następujących siedmiu agencji kierowanych przez ONZ:
- Urząd Wysokiej Komisji Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców
- Fundusz Narodów Zjednoczonych dla Dzieci (UNICEF)
- Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP)
- Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Edukacji, Nauki i Kultury (UNESCO)
- Biuro ONZ ds. Narkotyków i Przestępczości (UNODC)
- Fundusz Ludnościowy Narodów Zjednoczonych (UNFPA)
- UN Women
UNAIDS rządzony jest przez Radę Koordynacyjną Programu, składającą się z Sekretariatu UNAIDS, Komitetu Cosponsorów oraz przedstawicieli 22 rządów i pięciu organizacji pozarządowych (NGO).
Dyrektor wykonawczy UNAIDS działa jako Sekretariat i jest mianowany przez Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych. Peter Piot, profesor w Imperial College London i były prezes Międzynarodowego Stowarzyszenia na rzecz AIDS, był pierwszym dyrektorem wykonawczym organizacji.
Piot został zastąpiony przez Michela Sidebégo, byłego zastępcę sekretarza generalnego ONZ w styczniu 2009 r.
Rola UNAIDS
W przeciwieństwie do planu awaryjnego prezydenta USA w sprawie pomocy na AIDS (PEPFAR) lub Światowego Funduszu Walki z AIDS, Gruźlicą lub Malarią, UNAIDS nie funkcjonuje jako główny mechanizm finansowania programów walki z HIV / AIDS (chociaż on i wielu jego Cosponsorów, w tym Bank Światowy, udzielają dotacji i pożyczek na poziomie kraju i programu).
Rola UNAIDS polega raczej na zapewnieniu wsparcia w formułowaniu polityki, planowaniu strategicznym, doradztwie technicznym, badaniach i rozwoju oraz rzecznictwie w ramach globalnego planu prac.
Na poziomie krajowym UNAIDS działa poprzez "Grupę tematyczną ONZ ds. HIV / AIDS" z personelem Sekretariatu i koordynatorem rezydenta w wybranych krajach. To za pośrednictwem tej grupy UNAIDS może zapewnić techniczne, finansowe i programowe wsparcie zgodne z krajowym planem i priorytetami.
Ponadto, zgodnie z Deklaracją Zobowiązań Narodów Zjednoczonych w sprawie HIV / AIDS, UNAIDS aktywnie angażuje się i wspiera udział podmiotów niepaństwowych – w tym społeczeństwa obywatelskiego, biznesu, organizacji opartych na wierze (PPPO) i sektora prywatnego – w celu uzupełnienia odpowiedź rządu na HIV / AIDS. Obejmuje to promocję i rozwój praw człowieka i równości płci, zajmując się takimi problemami jak stygmatyzacja, dyskryminacja, przemoc uwarunkowana płcią i kryminalizacja HIV w ramach dialogu krajowego.
Cele UNAIDS
UNAIDS mają pięć głównych celów nakreślonych w ich manifeście założycielskim:
- Zapewnienie przywództwa i osiągnięcie globalnego konsensusu w sprawie jednolitego podejścia do epidemii HIV / AIDS;
- Wzmocnienie potencjału Organizacji Narodów Zjednoczonych w zakresie monitorowania trendów epidemii i zapewnienia wdrożenia odpowiednich systemów i strategii na poziomie krajowym;
- Wzmocnienie zdolności rządów krajowych do opracowania i wdrożenia skutecznej krajowej reakcji na HIV / AIDS;
- Promowanie szeroko zakrojonej mobilizacji politycznej i społecznej w celu zapobiegania HIV / AIDS i reagowania na nie w obrębie krajów, oraz;
- Opowiadać się za większym zaangażowaniem politycznym zarówno na poziomie globalnym, jak i krajowym, w tym odpowiednią alokacją zasobów na działania związane z HIV / AIDS.
Cele strategiczne UNAIDS na lata 2011-2015
W 2011 r. W ramach projektu Milenijnych Celów Rozwoju (MCR) ustanowionego przez ONZ w 2000 r. UNAIDS rozszerzyła swoje cele strategiczne, aby osiągnąć szereg kluczowych celów do roku 2015:
- Zmniejszenie częstości występowania seksualnego przenoszenia HIV o 50%, w tym zagrożone populacje mężczyzn uprawiających seks z mężczyznami (MSM) i komercyjnymi prostytutkami.
- Aby wyeliminować przenoszenie HIV z matki na dziecko, zmniejszając o połowę liczbę zgonów matek związanych z HIV.
- Aby wyeliminować transmisję HIV wśród osób przyjmujących narkotyki dożylnie (IDU).
- Zmniejszenie liczby zgonów związanych z gruźlicą (TB) wśród osób zakażonych wirusem HIV o 50%.
- Zmniejszenie liczby karnych przepisów dotyczących przenoszenia HIV, komercyjnej pracy seksualnej, zażywania narkotyków i homoseksualizmu o 50%.
- Ograniczenie liczby podróży i ograniczeń pobytu w przypadku HIV w połowie krajów, w których obowiązują takie przepisy.
- Zapewnienie zaspokojenia specyficznych dla HIV potrzeb kobiet i dziewcząt w co najmniej połowie wszystkich krajowych reakcji na HIV / AIDS.
- Zapewnienie zerowej tolerancji dla przemocy ze względu na płeć.
W przeglądzie Rady Społeczno-Gospodarczej ONZ z 2013 r. Dokonano oceny ilościowej postępów w osiąganiu wielu tych celów. Wśród ustaleń:
- W latach 2001-2011 liczba dorosłych i dzieci nowo zarażonych wirusem HIV spadła o 21%. W sumie około 2,5 miliona ludzi jest co roku zakażonych wirusem HIV.
- Osiem milionów ludzi w krajach rozwijających się zostało poddanych terapii przeciwretrowirusowej (ART), a prognozy sugerują, że 15 milionów będzie miało dostęp do leczenia do roku 2015.
- Siedem krajów afrykańskich zgłosiło 50% zmniejszenie liczby nowych zakażeń wirusem HIV wśród dzieci od 2009 r. liczba interwencji matka-dziecko wzrosła do 75% w wielu priorytetowych krajach. W samej tylko Południowej Afryce stawki MTCT spadły do 5%, co stanowi spadek z wysokiego poziomu 37% w 2000 roku. Jednak tylko 57% kobiet w ciąży z HIV otrzymuje ART, którego potrzebują.
- Między rokiem 2004 a 2011, 17 z 44 krajów o wysokim wskaźniku HIV / TB zgłosiło ponad 50% zmniejszenie liczby zgonów wśród osób zakażonych wirusem HIV. Ogólnie rzecz biorąc, odnotowano 38% zmniejszenie liczby zgonów związanych z gruźlicą, o czym świadczy przede wszystkim nasilona identyfikacja gruźlicy, większa kontrola zakażeń oraz powszechne stosowanie profilaktycznych leków w celu zapobiegania infekcjom gruźlicy w zagrożonych populacjach.
