Żółtaczka jest nieprawidłowym objawem charakteryzującym żółknięcie skóry i (lub) białek oczu (twardówki). Jest ona związana z chorobą znaną jako hiperbilirubinemia, w której w ciele znajduje się zbyt dużo naturalnej substancji zwanej bilirubiną.
Żółtaczka jest najczęściej związana z chorobami wątroby, w tym z wirusowym zapaleniem wątroby, ale może również być spowodowana nadużywaniem alkoholu, nadużywaniem leków i niektórymi zaburzeniami autoimmunologicznymi.
Jak rozwija się żółtaczka
Żółtaczka jest konsekwencją posiadania zbyt dużej bilirubiny we krwi. Bilirubina jest substancją o żółtym zabarwieniu pochodzącą z metabolizowanych czerwonych krwinek. Gdy stare czerwone krwinki dostają się do śledziony, zostają rozbite i uformowane w bilirubiny, których wątroba wykorzystuje do wytworzenia żółci.
Ciało unika gromadzenia się bilirubiny poprzez wydalanie jej z moczem lub kałem. Jednakże, jeśli system zostanie zakłócony, może istnieć więcej bilirubiny we krwi niż ciało może sobie z nią poradzić. Jeśli tak się stanie, kumulacja może nasycić komórki i zamanifestować się z żółknięciem, które rozpoznajemy jako żółtaczka.
Hiperbilirubinemia może być spowodowana nadmiernym wytwarzaniem i rozkładem czerwonych krwinek (jak może się zdarzyć u noworodków) lub gdy kanały wątroby zostają zatkane i są mniej zdolne do przetwarzania bilirubiny. W tym ostatnim przypadku wirusowe zapalenie wątroby i zaawansowana choroba wątroby (takie jak marskość wątroby lub rak wątroby) są dwoma najczęstszymi stanami, które zbadałby lekarz.
I nie bez powodu. Według statystyk z Centrów Kontroli i Prewencji Chorób, aż 5,7 miliona Amerykanów może być przewlekle zakażonych wirusem zapalenia wątroby typu B i C, podczas gdy 3,9 miliona cierpi na jakąś formę przewlekłej choroby wątroby.
Diagnozowanie żółtaczki
Najbardziej oczywistym sposobem na zdiagnozowanie żółtaczki jest jej fizyczny wygląd.
Podczas gdy u niektórych osób może być bardziej zauważalny niż u innych, większość rozpozna subtelne – czasem nie tak subtelne – zmiany w ich skórze lub kolorze oczu. Ponadto żółknięciu towarzyszy często skrajne wyczerpanie, jak również ciemne zabarwienie moczu (często określane jako "cola koka-cola") i blade, gliniaste taborety.
Żółtaczka jest czasami trudna do zaobserwowania w twardówce i może wymagać inspekcji w świetle lamp fluorescencyjnych. Żółknięcie jest również bardziej widoczne w tkance pod językiem.
Hiperbilirubinizm można potwierdzić za pomocą prostego testu, który mierzy objętość bilirubiny w próbce krwi. Wysoki poziom (zwykle wszystko powyżej 7,0 mg / dL) jest silnym wskaźnikiem jakiejś choroby wątroby.
Wirusowe zapalenie wątroby można potwierdzić za pomocą testu na obecność przeciwciał w zapaleniu wątroby typu A, w teście antygenowym na zapalenie wątroby typu B oraz w teście przeciwciał przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu C. Testy czynnościowe wątroby (LFT) mogą pomóc w ocenie stanu wątroby lub w określeniu przyczyn wątroby zaburzenie niezwiązane z wirusowym zapaleniem wątroby. Można zlecić badania obrazowe i biopsje.
Leczenie żółtaczki
W większości przypadków pojawienie się żółtaczki, choć niepokojące, nie jest uważane za sytuację nagłą. Nawet z zaawansowaną (niewyrównaną) marskością wątroby lub rakiem wątroby żółtaczka jest bardziej wskaźnikiem postępu choroby niż zdarzenia "awaryjnego".
Leczenie żółtaczki zazwyczaj koncentruje się na rozwiązaniu lub zminimalizowaniu przyczyny. W przypadku ostrego zapalenia wątroby oznacza to zwykle ścisły odpoczynek w łóżku bez wysiłku fizycznego. W zależności od typu wirusa objawy mogą trwać od dwóch tygodni do miesiąca lub dłużej, aby rozwiązać problem. W tym czasie czynność wątroby stopniowo normalizuje się i prowadzi do klirensu bilirubiny z organizmu.
Po ustąpieniu objawów osoby, u których utrzymuje się infekcja, mogą otrzymywać leki przewlekłe, aby zmniejszyć ryzyko powikłań (jak w przypadku zapalenia wątroby typu B) lub idealnie wyleczyć chorobę (jak w przypadku zapalenia wątroby typu C).
