Jedną z kluczowych cech przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP) jest nadmierne wytwarzanie śluzu w płucach. Ta nadprodukcja, czasami określana jako przewlekłe nadmierne wydzielanie śluzu, jest spowodowana długotrwałym stanem zapalnym, który zwiększa zarówno liczbę jak i rozmiar tak zwanych "komórek kubkowych", które wyścielają kanały powietrzne.
Podczas gdy komórki kubkowe normalnie wydzielają śluz jako formę ochrony, w przypadku POChP nadmierne wytwarzanie może zatkać przejścia, przez co trudniej jest oddychać.
Jednym ze sposobów oczyszczenia tego nagromadzenia jest doustny lub nebulizowany lek zwany mukolitycznym. Mukolityki działają poprzez rozpuszczanie wiązań chemicznych w wydzielinach, rozbijając je, aby można je było łatwiej kaszlać.
Podczas gdy mukolityki nie są uważane za część obecnego standardu leczenia POChP, wytyczne 2017 wydane przez Globalną Inicjatywę Obstrukcyjnej Choroby Płuc (GOLD) sugerują, że mogą być użyteczne u osób nie otrzymujących wziewnych kortykosteroidów.
Przegląd leków mukolitycznych w leczeniu POChP
Mukolityki można przyjmować doustnie w postaci tabletek lub syropów lub wdychać przez nebulizator. Niektóre z bardziej powszechnych typów stosowanych w POChP to:
- Carbocysteina
- N-acetylocysteina
- Erdosteina
- Mecysteina
- Guaifenezyna
- Bromheksyna
Mechanizm działania może się różnić w zależności od leku. Na przykład, karbocysteina działa na metabolizm komórek kubkowych, a także zapewnia korzyści przeciwutleniające i przeciwzapalne.
N-acetylocysteina, przeciwnie, rozbija wiązania, które łączą śluz razem, zmieniając nierównowagę utleniaczy i przeciwutleniaczy.
Działania niepożądane mogą się różnić w zależności od rodzaju leku i składu leku. Ogólnie rzecz biorąc, nudności i biegunka są najczęstszymi działaniami niepożądanymi związanymi z tabletkami, podczas gdy objawy płynne mogą również powodować skurcze oskrzeli i wysypki.
Nibulizowane preparaty mogą podobnie powodować ból gardła, katar i powstawanie białych plam w jamie ustnej lub ustach.
Ogólnie rzecz biorąc, mukolityki są uważane za bezpieczne i wiążą się z niskim ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych u osób z POChP. W związku z tym zawsze ważne jest, aby porozmawiać z lekarzem o wszelkich działaniach niepożądanych, interakcjach lub przeciwwskazaniach związanych z produktem mukolitycznym, niezależnie od tego, czy jest przepisywany, czy kupowany bez recepty.
Skuteczność Mukolityków w POChP
Pomimo powszechnego stosowania leków śluzowych w POChP, obecne dowody nie potwierdzają ich skuteczności.
Przegląd 34 badań przeprowadzonych w 2015 roku wykazał, że u osób przyjmujących mukolityki występowanie zaostrzeń POChP jest mniej prawdopodobne. Analizowanie wyników przekładało się jednak na stosunkowo niewielkie zmniejszenie jednego zaostrzenia na każde trzy lata. Inne badania w mniejszym lub większym stopniu wyciągnęły podobne wnioski.
Jednak mimo tych niedociągnięć niektórzy twierdzili, że mukolityki mają miejsce w leczeniu POChP. Biorąc pod uwagę obawy dotyczące bezpieczeństwa długotrwałego stosowania kortykosteroidów, pojawiły się sugestie, że mogą one być odpowiednie w zaawansowanej POChP, w której ryzyko zaostrzenia jest wysokie niezależnie od stosowania sterydów.
Mukolityki mogą w takich przypadkach pomóc zmniejszyć liczbę zaostrzeń i zapewnić pewną poprawę jakości życia.
Jeden ze wskaźników związanych z badaniem opłacalności Naczelnego zapalenia oskrzeli na NAC (BRONCUS) stwierdził ponadto, że leki przeciwdepresyjne mogą zmniejszać zaostrzenie POChP nawet o 21% w przypadku stosowania wziewnego kortykosteroidu.
Mukolityki mogą być również pomocne u osób nietolerujących wziewnych kortykosteroidów lub mających trudności z ręcznymi inhalatorami.
